ریزش مو در مردان، اتفاقی بسیار شایع است. آمارها نشان می‌دهند، موهای حدود 85 درصد از مردان تا سن 50 سالگی نازک و شکننده می‌شوند. همچنین، ریزش موی مردان ممکن است، قبل از 21 سالگی شروع شود. انواع ریزش مو در مردان عبارت‌اند از آلوپسی آندروژنیک، تلوژن افلوویوم، آناژن افلوویوم، آلوپسی آره آتا، قارچ پوست سر، آلوپسی سیکاتریکال، ناهنجاری‌های ساقه مو و هیپوتریکوزیس.
علاوه بر این، حدود 15 الی 25 سال طول می‌کشد تا مردان به‌طور کامل طاس شوند؛ بنابراین تشخیص سریع ریزش مو و دلیل آن برای درمان حائز اهمیت است.
ریزش 50 الی 100 تار مو در طول روز طبیعی است؛ اما برای سنجش دقیق ریزش موها می‌توانید از آزمایش کشش مو استفاده کنید.
در این آزمایش 40 تار مو از نقاط مختلف سر گرفته شده و توسط دستگاه به آرامی کشیده می‌شود.
اگر حداقل 6 تار مو از ریشه کنده شوند، شما دارای ریزش موی فعال هستید. ریزش مو ممکن است به‌دلایل مختلفی ایجاد شود که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
دلایل ریزش مو در مردان
ریزش مو یک اختلال تک‌عاملی نبوده و عواملی بسیاری در ایجاد آن مؤثر هستند. ریزش موی مردان نیز تحت‌تأثیر عواملی، مانند مصرف دارو، آب‌وهوای آلوده، استرس، سابقه خانوادگی، بیماری‌های خود ایمنی و غیره ایجاد می‌شود. در ادامه می‌توانید با مهم‌ترین عوامل ریزش موی مردان آشنا شوید.
1. ژنتیک
یکی از دلایل ریزش موهای مردان، ژنتیک است. تحقیقات نشان داده‌اند، 79 درصد از طاسی‌ها با الگوی مردانه ارثی هستند و سابقه خانوادگی در ایجاد ریزش موی آلوپسی آندروژنیک مؤثر است. اغلب مردان مبتلا به طاسی با الگوی مردانه (آلوپسی آندروژنیک) ژن‌های این اختلال را از والدین خود دریافت کرده‌اند.
نوع ژن‌هایی که در ایجاد الگوهای طاسی مردانه تأثیر دارند، هنوز مشخص نشده؛ اما اگر یکی بستگان شما مبتلا به طاسی است، یک زنگ خطر برای شما است. طاسی با الگوی مردانه و مرتبط با ژنتیک، از دوران نوجوانی شروع می‌شود. ابتدا بافت موها نازک شده و پس از مدتی موها شروع به ریزش می‌کنند.
2. کم خونی
با اینکه کم‌خونی و فقر آهن در مردان کمتر از زنان شیوع دارد؛ اما یکی از مهم‌ترین دلایل ریزش مو در مردان محسوب می‌شود. هموگلوبین یکی از پروتئین‌های موجود در خون است که به انتقال اکسیژن کمک می‌کند.
مولکول‌های آهن روی هموگلوبین قرار گرفته و مانند یک آهن‌ربا، اکسیژن را به خود جذب می‌کنند و به انتقال آن سرعت می‌بخشند.
اکسیژن برای رشد و ترمیم سلول‌های بدن، از جمله فولیکول مو لازم و ضروری است. مطالعات نشان داده‌اند که فقر آهن نه‌تنها باعث نازک شدن تارهای مو می‌شود؛ بلکه می‌تواند باعث ریزش موها به روشی مشابه با الگوی طاسی مردانه شود. در این الگوی ریزش مو، لکه‌های طاسی روی قسمت‌های مختلف پوست سر ظاهر می‌شوند.
پیشنهاد مطالعه: روتین مراقبت از مو
3. بالا رفتن سن
تقریباً همه افراد با افزایش سن دچار ریزش مو می‌شوند؛ زیرا سرعت رشد موها و تعداد فولیکول‌های فعال کاهش پیدا می‌کنند. همچنین با افزایش سن، رنگدانه‌ها و ضخامت موها نیز کاهش پیدا می‌کنند. روند طاسی ممکن است در مردان از 30 سالگی آغاز شود و تا 60 سالگی بسیاری از مردان به‌طور کامل طاس می‌شوند.
با افزایش سن در مردان، یک ماده شیمیایی به نام DHT (دی هیدروتستوسترون)، هورمون مردانه تستوسترون را تجزیه می‌کند. تجزیه شدن تستوسترون می‌تواند باعث ایجاد مشکلات مختلفی از جمله کوچک شدن فولیکول مو در مردان شود.
با گذشت زمان، فولیکول‌ها توانایی خود برای بازسازی و رشد موهای جدید از دست می‌دهند. اگر تا قبل از 40 سالگی، ریزش مو نداشته‌اید و ناگهان دچار ریزش مو شده‌اید توصیه می‌کنیم فوراً به پزشک مراجعه کنید.
4. شیمی درمانی
شیمی‌درمانی سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد؛ اما باعث از بین رفتن سلول‌های سالم بدن نیز می‌شود. بدین ترتیب، شیمی‌درمانی یکی از عوامل اصلی ریزش موهای مردان بوده و گاهی باعث ریزش مژه، ابرو، موهای زیر بغل، ناحیه تناسلی و سایر قسمت‌های بدن نیز می‌شود.
برخی از داروهای شیمی‌درمانی بیشتر از سایرین ممکن است باعث ریزش مو شوند. همچنین دوز دارو نیز در ریزش مو، تأثیر دارد.
برای مثال، برخی داروها فقط باعث نازک شدن موها شده و برخی دیگر باعث طاسی کامل پوست سر می‌شوند. البته به یاد داشته باشید که عوارض شیمی‌درمانی موقت بوده و پس از تکمیل شدن درمان، موهای شما به حالت قبل باز می‌گردند.
5. استفاده از شامپو و ماسک موی دارای سولفات
تحقیقات هیچ ارتباط مستقیمی بین سولفات و ریزش مو پیدا نکردند. با این حال، استفاده از شامپو و ماسک‌های حاوی سولفات می‌تواند به‌طور غیرمستقیم باعث ریزش موها شود. سولفات می‌تواند پوست سر را تحریک کرده و باعث خشکی و شکنندگی مو، خارش و قرمزی پوست سر شود.
اگر موهای حساسی دارید یا به‌تازگی علائم ریزش مو را تجربه کرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم از شامپو کراتین و بدون سولفات استفاده کنید. این شامپوها برای انواع مو مناسب بوده و یک آب‌رسان قوی برای پوست سر و فولیکول‌های مو محسوب می‌شوند.
6. بیماری لوپوس
لوپوس یک بیماری خودایمنی بوده و علائمی، مانند خستگی، درد مفاصل و بثورات پوستی دارد. همچنین این بیماری باعث ایجاد التهاب روی پوست سر می‌شود که می‌تواند فولیکول مو را ضعیف کرده و باعث ریزش مو شود. البته بیماری لوپوس فقط موهای سر را تحت‌تأثیر قرار نمی‌دهد و حتی باعث ریزش ابرو و مژه نیز می‌شود.
7. تغذیه نامناسب
در تیترهای بالا اشاره کردیم که فقر آهن می‌تواند یکی از دلایل ریزش مو باشد؛ بنابراین رژیم غذایی به‌طور مستقیم روی رشد یا ریزش موها تأثیر می‌گذارد. برای مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که 80 درصد افراد مبتلا به ریزش مو، کمبود ویتامین D دارند.
همچنین، کمبود ویتامین D با آلوپسی آره آتا (یک بیماری خودایمنی که باعث ریزش مو می‌شود) نیز مرتبط است. روی (زینک) نیز یکی‌دیگر از موادی است که به رشد موها کمک می‌کند و کمبود آن می‌تواند باعث ریزش موها شود.
داشتن یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی می‌تواند از ریزش موها جلوگیری کند و بالعکس مصرف غذاهای بی‌کیفیت، فست‌فود، شکر و نوشابه می‌تواند فولیکول‌های مو را تحت‌تأثیر قرار دهد.
8. استفاده از کلاه
محققان هیچ ارتباط مستقیمی بین استفاده از کلاه و ریزش مو پیدا نکرده‌اند. با این حال، استفاده از کلاه تنگ، شانه کردن موهای خیس، زیاد برس زدن مو و استفاده زیاد از وسایل حالت‌دهنده مو می‌تواند باعث آسیب به ساقه موها و در نهایت خشکی و ریزش آن‌ها شود.
پیشنهاد مطالعه: ترمیم موهای سوخته و پیشگیری از ایجاد آن
9. به هم ریختن هورمون ها
همان‌طور که در تیترهای بالا مطالعه کردید، تغییر سطح هورمون دی هیدروتستوسترون و تستوسترون می‌تواند باعث کوچک شدن فولیکول‌ها و ریزش مو شود.
دی هیدروتستوسترون (DHT) یک هورمون آندروژن بوده و به ایجاد ویژگی‌های جنسی مردانه، مانند افزایش موهای بدن کمک می‌کند. با این حال، همین هورمون می‌تواند باعث شود موهای خود را سریع‌تر از دست بدهید!
ریزش موی ناشی از تغییر سطح هورمون‌ها با نازک شدن و ریزش موهای جلوی سر شروع می‌شود. خوشبختانه برخلاف ریزش موی ژنتیکی، این نوع ریزش مو برگشت‌پذیر است.
برای مثال، اگر به‌دلیل اختلال در غده تیروئید، دچار ریزش مو شده‌اید، با مصرف داروهای تنظیم‌کننده تیروئید ریزش موهای شما متوقف خواهند شد.
10. استرس
استرس نه‌تنها یک عامل اصلی (تلوژن افلوویوم) برای ریزش مو است؛ بلکه می‌تواند ریزش مو در بیماری‌های آلوپسی آره آتا و تریکوتیلومانیا را افزایش دهد. برای درک تأثیر استرس بر ریزش مو، بهتر است کمی با اصطلاحات ذکر شده آشنا شویم:
تلوژن افلوویوم:
این وضعیت یک نوع ریزش شدید و موقت مو است که به‌دلیل استرس یا شوک روانی ایجاد می‌شود. اگر عامل استرس از بین برود، تلوژن افلوویوم متوقف خواهد شد و رشد موها به حالت قبل باز می‌گردند.
آلوپسی آره آتا:
این بیماری با ریزش سریع موهای یک منطقه از سر شروع می‌شود و استرس می‌تواند باعث تشدید این بیماری و ریزش بیشتر موها شود.
تریکوتیلومانیا:
اختلال کندن موی وسواسی، در دسته اختلالات کنترل تکانه قرار می‌گیرد و فرد مبتلا به آن، به‌طور ناخودآگاه اقدام به کندن موهای یک قسمت از بدن خود (معمولاً موی سر و ابروها) می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند، فرد مبتلا به تریکوتیلومانیا برای کاهش فشار روانی و استرس خود، اقدام به موکنی می‌کند.
11. سیستم ایمنی ضعیف
سیستم ایمنی از بدن در برابر میکروارگانیسم‌ها مانند ویروس، باکتری و قارچ محافظت می‌کنند. همچنین، این سیستم با از بین بردن سلول‌های سرطانی، مانع از گسترش آن‌ها در بدن می‌شود. هرگونه اختلال در این سیستم می‌تواند مشکلات بسیاری برای افراد ایجاد کند.
گاهی سیستم ایمنی، سلول‌های سالم و کاربردی بدن را به‌عنوان سلول سرطانی شناخته و به آن‌ها حمله می‌کند. برای مثال، ممکن است سیستم ایمنی بدن، فولیکول‌های مو را به‌عنوان عوامل بیماری شناسایی کرده و به آن‌ها حمله کند.
از بین رفتن فولیکول‌های مو باعث ریزش شدید مو و طاسی در مردان می‌شود. بیماری آلوپسی آره آتا و بیماری لوپوس، از جمله بیماری‌های خودایمنی بدن هستند.
علاوه بر این، بین سیستم ایمنی و رشد موها یک هم‌بستگی وجود دارد؛ یعنی سیستم ایمنی سالم می‌تواند با بازسازی فولیکول‌های مو، به رشد آن‌ها کمک کند. در مقابل، ضعف سیستم ایمنی بدن نیز می‌تواند رشد فولیکول‌های مو را مختل کرده و باعث ریزش موی مردان شود.
جمع بندی
در این مقاله 11 علت شایع ریزش مو در مردان را بررسی کردیم. ریزش موهای مردان می‌تواند دائمی یا موقت باشد. بدین ترتیب، اگر در حال تجربه ریزش مو هستید، فوراً به یک پزشک مراجعه کنید تا علت ریزش مو مشخص شود. پزشکان باتوجه به علت ریزش مو، گزینه‌های درمانی مختلفی را به شما پیشنهاد می‌کنند.